Chi cục trưởng Chi cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm Hà Nội là người đứng đầu cơ quan chuyên trách về quản lý an toàn thực phẩm của Thủ đô. Hiện nay, vị trí này do TS.BS. Trần Ngọc Tụ đảm nhiệm – một chuyên gia y tế công cộng có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm. Với chuyên môn sâu rộng và thẩm quyền cao, ông đã dẫn dắt Chi cục An toàn VSTP Hà Nội triển khai nhiều biện pháp quyết liệt nhằm bảo đảm nguồn thực phẩm “sạch” cho hơn 8 triệu dân trên địa bàn thành phố.
Tiểu sử và vai trò của TS.BS. Trần Ngọc Tụ
TS. Trần Ngọc Tụ sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, tốt nghiệp ngành y và bảo vệ học vị tiến sĩ trong lĩnh vực y tế công cộng. Ông từng công tác trong hệ thống y tế dự phòng trước khi giữ cương vị Chi cục trưởng Chi cục An toàn VSTP Hà Nội từ những năm 2010. Trải qua nhiều năm công tác, ông đã xây dựng được uy tín là một nhà quản lý tận tâm, luôn lấy sức khỏe cộng đồng làm mục tiêu hàng đầu.
Với vai trò Chi cục trưởng, TS.BS. Trần Ngọc Tụ chịu trách nhiệm tham mưu cho Sở Y tế Hà Nội và UBND Thành phố Hà Nội về các chính sách, kế hoạch đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trên địa bàn. Ông cũng trực tiếp chỉ đạo đội ngũ thanh tra, kiểm tra thực phẩm, xử lý các vi phạm và tham gia tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân.
Thực tế, ông Trần Ngọc Tụ thường xuyên được mời trao đổi trên các cơ quan báo chí về các vấn đề nóng liên quan đến thực phẩm. Chẳng hạn, ông nhấn mạnh rằng nâng cao nhận thức sẽ dẫn đến hành động đúng trong bảo đảm an toàn thực phẩm, bởi hiện vẫn còn một bộ phận người tiêu dùng chưa ý thức đầy đủ trách nhiệm bảo vệ sức khỏe của chính mình. Tầm nhìn và sự tận tụy của vị lãnh đạo chuyên trách này đã góp phần quan trọng xây dựng niềm tin của xã hội vào công tác quản lý an toàn thực phẩm tại Hà Nội.
Những chỉ đạo và hoạt động nổi bật về an toàn thực phẩm tại Hà Nội
Dưới sự dẫn dắt của Chi cục trưởng Trần Ngọc Tụ, Chi cục ATVSTP Hà Nội đã triển khai nhiều hoạt động mạnh mẽ và hiệu quả nhằm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn.
Siết chặt thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm
Mỗi năm, hàng trăm ngàn cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm tại Hà Nội được các đoàn liên ngành thanh tra, kiểm tra gắt gao. Kết quả cho thấy đã phát hiện hàng nghìn cơ sở vi phạm, xử phạt hành chính số tiền hơn 14 tỷ đồng chỉ trong vòng một năm, đồng thời buộc tiêu hủy lượng lớn hàng hóa không đảm bảo trị giá trên 3 tỷ đồng.
Những con số biết nói này thể hiện quyết tâm “nói không” với thực phẩm bẩn của chính quyền thành phố. Đáng chú ý, từ năm 2018, Chi cục đã tham mưu UBND thành phố triển khai mô hình “Hệ thống cảnh báo nhanh về an toàn thực phẩm” với 3 cấp độ nhằm kịp thời phát hiện và ngăn chặn nguy cơ mất an toàn thực phẩm.
Đây được xem là bước đi tiên phong, ứng dụng công nghệ và sự phối hợp liên ngành để giám sát chuỗi cung ứng thực phẩm một cách chủ động. Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chi cục trưởng, công tác thanh tra không còn mang tính hình thức mà đi vào chiều sâu, xử lý nghiêm các vi phạm không bao che, không nể nang.
Quan điểm của ông Trần Ngọc Tụ là phải tẩy chay thực phẩm bẩn và kiên quyết loại khỏi thị trường các sản phẩm không an toàn. Điều này gửi đi thông điệp mạnh mẽ tới các cơ sở kinh doanh: muốn tồn tại phải tuân thủ tuyệt đối các quy định về ATVSTP.
Cán bộ y tế kiểm tra nhanh mẫu thực phẩm bằng xe kiểm nghiệm lưu động trong một đợt thanh tra an toàn thực phẩm tại hiện trường. Hoạt động thanh tra, kiểm nghiệm thực phẩm được tiến hành ở mọi nơi – từ các bếp ăn tập thể, chợ đầu mối cho tới cơ sở sản xuất nhỏ lẻ.
Chi cục ATVSTP Hà Nội cũng phối hợp với Quản lý thị trường và Công an kinh tế để triệt phá nhiều vụ sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, không rõ nguồn gốc. Nhờ vậy, thị trường thực phẩm Thủ đô dần đi vào nền nếp, giảm thiểu nguy cơ ngộ độc diện rộng. Công tác xử phạt nghiêm minh không chỉ răn đe các cơ sở vi phạm mà còn góp phần củng cố niềm tin của người dân vào chất lượng thực phẩm hàng ngày.
Nâng cao nhận thức cộng đồng và phòng ngừa ngộ độc
Bên cạnh việc siết chặt quản lý, Chi cục trưởng Trần Ngọc Tụ đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm thay đổi hành vi, thói quen của cả người sản xuất lẫn người tiêu dùng. Chi cục thường xuyên phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể như Hội Liên hiệp Phụ nữ Hà Nội, Đoàn Thanh niên để tổ chức các chiến dịch truyền thông “Nói không với thực phẩm bẩn”, tập huấn kiến thức cho hội viên và cộng đồng về cách lựa chọn thực phẩm an toàn.
Ông Trần Ngọc Tụ cho rằng thái độ của người tiêu dùng có ý nghĩa rất quan trọng trong cuộc chiến chống thực phẩm bẩn. Nếu mỗi bà nội trợ, mỗi người dân chủ động tẩy chay sản phẩm không đảm bảo chất lượng, thị trường sẽ tự đào thải các cơ sở làm ăn gian dối. Song song, Chi cục đẩy mạnh tập huấn kiến thức ATVSTP cho chủ cơ sở kinh doanh thực phẩm, nhắc nhở họ tuân thủ các quy định về nguồn gốc nguyên liệu, điều kiện vệ sinh cơ sở. Các chương trình “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” được tổ chức rầm rộ hàng năm với thông điệp cụ thể, có sự tham gia của lãnh đạo thành phố nhằm tạo sức lan tỏa.
Đặc biệt, vấn đề an toàn thực phẩm tại trường học luôn được Chi cục trưởng quan tâm sát sao. Sau một số sự cố ngộ độc thực phẩm tại bữa ăn bán trú trường học, ông Trần Ngọc Tụ đã kêu gọi sự vào cuộc của phụ huynh trong giám sát bếp ăn học đường. Ông nhấn mạnh việc phụ huynh tham gia giám sát nguồn gốc thực phẩm và quy trình chế biến suất ăn bán trú là “điều rất cần thiết” để bảo vệ sức khỏe con em.
Theo đó, các trường nên tạo điều kiện để Ban đại diện cha mẹ học sinh kiểm tra đột xuất bếp ăn, đối chiếu thực đơn với hợp đồng cung cấp thực phẩm, cũng như lưu mẫu thức ăn hằng ngày. Chi cục ATVSTP Hà Nội sẵn sàng hỗ trợ xét nghiệm bất kỳ mẫu thực phẩm nào mà nhà trường hoặc phụ huynh nghi ngờ về chất lượng. Những chỉ đạo này đã giúp siết chặt quản lý bữa ăn bán trú, ngăn chặn kịp thời nguy cơ ngộ độc thực phẩm trong trường học, góp phần bảo đảm cho hơn 800.000 học sinh trên địa bàn Hà Nội được ăn uống an toàn mỗi ngày.
Bảo đảm an toàn thực phẩm trong các sự kiện lớn
Thủ đô Hà Nội thường xuyên diễn ra những sự kiện chính trị, văn hóa lớn với yêu cầu rất cao về an toàn thực phẩm (như Đại hội Đảng, SEA Games, các hội nghị quốc tế…). Với cương vị là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo ATVSTP TP. Hà Nội, Chi cục ATVSTP dưới sự chỉ đạo của ông Trần Ngọc Tụ đã xây dựng kế hoạch đặc biệt nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn thực phẩm phục vụ các sự kiện này.
Ví dụ, trước thềm Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII của Đảng năm 2021, Chi cục đã phối hợp cùng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) tổ chức các lớp tập huấn cho đội ngũ phụ trách catering, hậu cần tại tất cả khách sạn, địa điểm diễn ra Đại hội. Nội dung tập huấn tập trung vào những yêu cầu nghiêm ngặt về lựa chọn nguồn thực phẩm, quy trình chế biến, vận chuyển và lưu mẫu thức ăn theo đúng tiêu chuẩn quốc gia. Nhờ công tác chuẩn bị kỹ lưỡng này, trong suốt thời gian diễn ra Đại hội đã không để xảy ra bất kỳ sự cố nào liên quan đến an toàn thực phẩm.
Một buổi tập huấn về an toàn thực phẩm do Cục ATTP (Bộ Y tế) phối hợp Chi cục ATVSTP Hà Nội tổ chức trước sự kiện lớn.
Tương tự, vào mỗi dịp Tết Nguyên đán hay Tết Trung thu, Chi cục trưởng Trần Ngọc Tụ đều tham mưu thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành cấp thành phố, do lãnh đạo các Sở Y tế, Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp & PTNT làm trưởng đoàn, để thanh tra các cơ sở cung cấp thực phẩm phục vụ Tết.
Đích thân ông cùng các đoàn công tác đã “ra quân” kiểm tra từ rất sớm, kiên quyết siết chặt an toàn thực phẩm dịp lễ, Tết – thời điểm sức mua thực phẩm tăng cao. Nhờ vậy, người dân Thủ đô có thể yên tâm hơn khi sử dụng thực phẩm trong các dịp lễ hội.
Phối hợp liên ngành và hợp tác đảm bảo an toàn thực phẩm
Công tác đảm bảo ATTP đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều cơ quan chức năng cũng như sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp. Nhận thức rõ điều đó, Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP Hà Nội luôn đề cao phối hợp liên ngành và mở rộng hợp tác với các tổ chức uy tín trong lĩnh vực chất lượng thực phẩm.
Trên phạm vi toàn quốc, Chi cục ATVSTP Hà Nội thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Sở An toàn Thực phẩm TP.HCM – đơn vị tương nhiệm tại đầu tàu kinh tế phía Nam. Dưới sự chỉ đạo của Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế, hai thành phố lớn đã nhiều lần song hành trong việc kiểm tra, xử lý các vụ việc mang tính liên vùng.
Đơn cử, Cục ATTP từng đề nghị Sở ATTP TP.HCM và Chi cục ATVSTP Hà Nội khẩn trương kiểm tra, lấy mẫu kiểm nghiệm một số sản phẩm giảm cân do một cá nhân nổi tiếng quảng cáo trên mạng. Sự phối hợp này giúp kịp thời ngăn chặn sản phẩm nghi ngờ không đảm bảo an toàn lưu thông trên thị trường cả nước. Bên cạnh đó, Chi cục còn trao đổi thông tin, học hỏi kinh nghiệm với các tỉnh, thành khác nhằm thắt chặt mạng lưới quản lý ATTP từ trung ương tới địa phương.
Không chỉ liên kết với cơ quan nhà nước, Chi cục ATVSTP Hà Nội còn ghi nhận vai trò của các tổ chức tư vấn, doanh nghiệp trong việc hỗ trợ thực thi và phổ biến các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Tiêu biểu, Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam – đơn vị vận hành cổng thông tin ATVSTP.org.vn – luôn đồng hành cùng doanh nghiệp để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Thông qua việc tư vấn thủ tục cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm, tự công bố tiêu chuẩn sản phẩm…, các tổ chức như trên đã giúp hàng nghìn cơ sở kinh doanh thực phẩm tại Hà Nội tuân thủ đúng quy định pháp luật. Sự hỗ trợ từ khu vực tư nhân có chuyên môn vừa giảm gánh nặng cho cơ quan quản lý, vừa tăng cường hiệu quả thực thi các quy định ATVSTP trong thực tế. Chi cục trưởng Trần Ngọc Tụ đánh giá cao mô hình hợp tác công – tư này, coi đây là mắt xích quan trọng để nâng cao hiệu quả, tính bền vững của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
Kết luận
Với chuyên môn vững vàng, thẩm quyền pháp lý và sự tận tâm vì sức khỏe cộng đồng, Chi cục trưởng Chi cục An toàn VSTP Hà Nội – TS.BS. Trần Ngọc Tụ – đã và đang khẳng định vai trò “nhạc trưởng” trong công tác đảm bảo an toàn thực phẩm tại Thủ đô. Từ việc xây dựng chính sách, chỉ đạo thanh tra xử lý vi phạm cho đến phối hợp đa ngành và thúc đẩy hợp tác, mọi mặt hoạt động của ông đều hướng tới mục tiêu cao nhất: để người dân “ăn ngon, ăn sạch”, không còn nỗi lo về thực phẩm bẩn.
Trong bối cảnh Hà Nội ngày càng hội nhập và phát triển, nhiệm vụ đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm càng đòi hỏi sự quyết liệt và tầm nhìn xa. Những nỗ lực và thành quả dưới sự lãnh đạo của Chi cục ATVSTP Hà Nội đã góp phần tạo nên môi trường thực phẩm an toàn, giữ vững niềm tin của nhân dân. Đây chính là nền tảng quan trọng để Thủ đô tiếp tục phát triển bền vững, vì một cuộc sống khỏe mạnh và chất lượng cho mọi người dân.